Wat Verandert Er voor Zeevaartveiligheid in 2025 (en daarna)?
De 110e sessie van het Maritime Safety Committee (MSC) van de IMO vond plaats in juni 2025 in Londen. Tijdens deze bijeenkomst zijn belangrijke nieuwe veiligheidsregels aangenomen die directe impact hebben op rederijen, zeevarenden, loodsen en havens.
Van de herziening van de ISM-code tot verplichte nieuwe regels voor loodsopstapvoorzieningen: dit zijn de maritieme ontwikkelingen waar je als organisatie nú al op moet inspelen.
Wat is IMO MSC 110?
De International Maritime Organization (IMO) is het wereldwijde regelgevend orgaan voor de scheepvaart. Het MSC (Maritime Safety Committee) is hun belangrijkste veiligheidscommissie. Tijdens MSC 110 (18–27 juni 2025) zijn tientallen besluiten genomen die zullen doorwerken in internationale scheepvaartregels zoals SOLAS, STCW en de ISM-code.
1. Herziening van de ISM-code: Meer focus op mensen en cultuur
De ISM-code is het hart van het veiligheidsmanagement op schepen. De IMO heeft besloten tot een volledige herziening van de implementatierichtlijnen, met specifieke aandacht voor:
- Voorkomen van geweld, pesten en seksuele intimidatie aan boord
- Duidelijke meldprocedures en bescherming tegen represailles
- Verplichte training voor bemanning én walpersoneel
- Zorg voor slachtoffers (mentale en medische ondersteuning)
⏳ Tijdlijn: De herziening loopt t/m 2028. De aangepaste richtlijnen worden daarna wereldwijd verplicht toegepast.
Waarom dit belangrijk is: De menselijke factor blijkt steeds vaker cruciaal bij maritieme incidenten. Door deze focus op veiligheidscultuur en bemanningswelzijn, wordt de ISM-code een krachtiger instrument.
2. Fatigue & werk/rusttijden: Eindelijk eerlijke handhaving?
Het MSC heeft opdracht gegeven tot een diepgaande analyse van de regels rond werk- en rusttijden van zeevarenden. De bekende “6 op 6 af”-schema’s leiden vaak tot chronische vermoeidheid.
Doel:
- Betere afstemming tussen bemanningssterkte en werkdruk
- Einde aan het “sjoemelen” met urenregistratie
- Mogelijke aanpassing van de STCW-regelgeving
Tijdlijn: Onderzoek in 2026–2027, eventuele aanpassingen in 2028.
Wat jij nu al kunt doen: Begin met eerlijke registratie van uren, beoordeel bemanningsbehoefte opnieuw, en voer interne meldprocedures in.
3. Verplichte verbetering loodsopstapvoorzieningen
Een van de meest concrete besluiten is de invoering van nieuwe regels voor loodsopstapinstallaties. Aanleiding: incidenten en zelfs dodelijke ongelukken met ondeugdelijke ladders.
Nieuwe eisen (SOLAS hoofdstuk V/23):
- Geldt voor nieuwe schepen of nieuwe ladders vanaf 1 januari 2028
- Bestaande installaties moeten uiterlijk bij de eerste survey na 1 januari 2029 aangepast zijn
- Strikte eisen voor materiaal, bevestiging, positionering, inspectie en training
Waarom dit telt: Loodsen zijn essentieel voor veilige haveninvoer. Dit besluit verhoogt direct de veiligheid van hun werk — en verkleint aansprakelijkheidsrisico’s voor rederijen.
Om de nieuwe regelgeving goed te begrijpen én toe te passen, bieden onderstaande documenten visuele ondersteuning en technische details over correcte loodsopstapvoorzieningen. Deze zijn opgesteld of goedgekeurd door de International Maritime Pilots’ Association (IMPA) en sluiten aan op de gewijzigde SOLAS Chapter V Regulation 23.
IMPA Information on Pilot Transfer Operations (mei 2024)
Een gedetailleerde visuele poster met alle eisen op één A2-formaat: van minimale afmetingen van stanchions tot positionering van man-ropes. Ideaal om te printen en op te hangen bij de gangway.
Trapdoor & Side Door Arrangements (V16a)
Deze technische illustratie toont hoe een accommodatieladder en pilot ladder correct worden gecombineerd, inclusief trapdoor vereisten, platformhoogte, stanchion-opstellingen en bevestigingspunten.
Alternative Panel – Bulwark Ladder
Een alternatieve configuratie van loodsopstap via het vrijboord. Laat zien hoe man-ropes correct worden bevestigd aan dek en hoe heaving lines beschikbaar moeten zijn. Nuttig voor schepen met afwijkende dekconstructies.
IMPA Information on Pilot Transfer Operations (mei 2024)
Deze brochure bundelt de kernprincipes van veilige loodsverplaatsingen en verduidelijkt verantwoordelijkheden, richtlijnen en technische vereisten. Perfect als naslagwerk voor veiligheidsmanagers, kapiteins en trainingscentra.
4. MASS: De eerste IMO-regels voor autonome schepen
De IMO heeft bijna alle hoofdstukken afgerond van de nieuwe MASS-code (Maritime Autonomous Surface Ships). Hoewel deze in eerste instantie vrijwillig is, vormt het de basis voor de toekomstige regelgeving rond autonome schepen.
Wat er komt:
- Duidelijke richtlijnen voor veiligheid, communicatie en noodprocedures
- Verplichting tot reddingsplan, zelfs bij onbemand varen
- Goedkeuring van de MASS-code voorzien in mei 2026 (MSC 111)
- Verplichte toepassing mogelijk vanaf 2032
Wat jij nu kunt doen: Ben je bezig met innovatieve scheepsconcepten? Gebruik deze code als houvast bij ontwerp en certificering.
Belangrijke ingangsdata op een rij
| Maatregel | Deadline / Ingangsdatum |
|---|---|
| Nieuwe ISM-richtlijnen | Eind 2028 (afronding) |
| Onderzoek werk-/rusttijden | 2026–2027 |
| Nieuwe loodsopstap-eisen (nieuwbouw) | Vanaf 1 januari 2028 |
| Retrofit bestaande loodsinstallaties | 1e survey na 1 januari 2029 |
| Goedkeuring MASS-code (vrijwillig) | MSC 111 – mei 2026 |
| Verplichte MASS-code (planning) | Vanaf 2032 |
Wat betekent dit voor jouw organisatie?
Voor rederijen en operators:
- Actualiseer je SMS-documentatie en HR-beleid vóór 2028
- Investeer tijdig in nieuwe loodsopstapvoorzieningen
- Bereid je voor op strengere controle van rusturen en bemanning
- Volg de ontwikkelingen rond autonome schepen en alternatieve brandstoffen
Voor bemanningsleden:
- Meer bescherming tegen intimidatie, vermoeidheid en onveilige situaties
- Betere meldstructuren en toegang tot ondersteuning
- Nieuwe trainingen voor innovatieve scheepstechnologieën
Voor havens en loodsen:
- Meer uniformiteit en veiligheid bij loodsoperaties
- Sterkere samenwerking via maritieme informatiestromen
- Verwachting: extra inspecties en toezicht op loodsinstallaties
Vragen? Wij helpen je verder.
DRTC volgt alle IMO-besluiten op de voet en vertaalt deze naar de dagelijkse praktijk. Of het nu gaat om training, auditvoorbereiding of praktische implementatie: wij staan klaar.
Neem contact met ons op voor advies of ondersteuning bij implementatie van de nieuwe regelgeving.